Zergatik ateratzen gara kalera?
Dakizuenez, bihar larunbata, martxoak 16, beste herri eta hiri batzuetako lankideekin batera manifestazioak deitu ditugu berriro EAEko hiru hiriburuetan.
Aurreko deialdietan, herritarren erantzuna izugarria izan zen: milaka lagun ibili ginen kaleetan barrena, gure ongizate-gizartearen oinarrietako bat hobetzeko eskatuz: osasun publikoa, Osakidetza.
Eusko Jaurlaritza eta Osasun Saila, gizartearen aldarria gorabehera, ez dira 1991n Osasuna Zainduz planak ezarritako ibilbide-orritik aldentzen. Plan hura Euskal Osasun Zerbitzuaren kudeaketa publikoan eredu bat ezartzeko inflexio-puntua izan zen. Lehiakortasuna, kostuen murrizketa, bezeroaren figura, osasuna merkatu gisa, eskaintza eta eskari politikak, emaitzengatiko pizgarriak eta Margaret Thatcherren Britainia Handitik datozen beste neurri batzuk inposatu ziren.
Aitzindariak izan ziren zerbitzu publiko bat irizpide ekonomizistak aplikatuz kudeatzen. Osakidetza pixkanaka eta urteetan zehar modu isilean ahuldu duten politika liberal hutsak.
Egitura ahuldu dute, eta gaur egun nekez eutsi dakioke. Sindikatuek eta profesionalen elkarteek urteetan zehar egin dituzten interpelazioak gorabehera, ez dira inoiz konpondu behin-behinekotasuna, asistentzia-ratioak, birjarpen-tasak eta abar bezalako arazoak.
Osasun Sailak pandemiaren ostean prestatu zigun “normaltasun berria”, 4000 osasun-langile kaleratuta, osasun publikoko benetako arazo bihurtu da. Horrek guztiak lehen mailako arreta jasotzeko oztopoak ekarri ditu, telefono bidezko hitzorduei lehentasuna emanez, azken batean aurrez aurreko kontsultak garaiz eta behar bezala lortzeko ezintasuna sortuz.
Gasteizen, osasun-larrialdiko egoeran, Santiagoko larrialdi-zerbitzua itxi zuten, eta ez dute berriro planteatu San Martingo Etengabeko Arretako Gunea irekitzea.
Gaur egun, azpikontratazioaren eta abandonuaren ondorioak honako hauek dira: gainezka dauden larrialdi-zerbitzuak, erretako profesionalak, Osakidetzaren aldetik osasun-premiei garaiz erantzuten ez dieten pertsonak eta aseguru pribatuak kontratatzen dituztenak, behar dutenean arreta lortuko dutela sinetsita. Euskadiko biztanleriaren % 25 inguruk du aseguru medikoa, 2019tik % 6,4 gehiagok.
Badakigu osasun-zerbitzuen narriadura jarrera ideologiko argi batek eragiten duela, eta Osakidetza higatzeko lan egiten dela, pribatizazioa justifikagarria edo desiragarria izateraino. Duela gutxi ikusi dugu itxaron-zerrendekin eta osasun pribatura bideratzearekin, horiek murrizteko.
EAJ/PSOEk osasun pribatuko enpresetan dituzten interesak ezagutza publikokoak dira, goi-kargudun ohiek beren administrazio-kontseiluetan eserlekuak, ate birakariak eta abar betetzen baitituzte
Euskal herritarrek nahikoa dela diote. Urteak daramatzagu esaten aski dela ustelkeriekin, nepotismoarekin, gardentasunik ezarekin.
Murrizketei, narriadurari eta pribatizazioei nahikoa dela esaten diegu.
Ez dugu nahi bi abiadurako osasun-sistema bat: kalitatezko osasuna ordaindu dezakeenarentzat eta ongintzako osasuna gainerakoentzat.
Kalera irten gara berriro:
Osasun publikoa, unibertsala eta kalitatezkoa exijitzeko.
Pribatizazioari eta etengabeko desegiteari aurre egiteko, batez ere lehen mailako arretari dagokionez, ezta beharrezko langilerik gabeko zentrorik ere.
Aurrez aurreko arreta osora itzultzeko.
Itxaron-zerrendak murrizteko. Euro bakar bat ere ez osasun pribatuari.
Eta hau konpontzen ez den bitartean, kalean izango gaituzte.