Jainkoen gainbehera
Laurence J. Peter Kanadako pedagogo ospetsua izan zen, Kaliforniako Hegoaldeko Unibertsitateko irakaslea, eta Peterren Printzipioagatik igaro da gerora. Printzipio horrek ezartzen du sistema hierarkiko orotan enplegatuek gora egiteko joera dutela, gaitasunik eza handiagoa izan arte. Mende erdi baino gehiago igaro da argitaratu zenetik, eta pandemian ikusi dugu oraindik indarrean dagoela.
Administrazioan duen estatusa handitzearen ondoriozko goratze horri gehitzen bazaio komunikabideetan ematen zaion ikusgarritasuna, prentsan eta telebistan egunero, egunkarietako lehen orrietan eta prime time telebistako ordutegian agertuz, erraza dirudi pertsona batzuek pairatzen duten endiosamendu pagano horretan erortzea.
Nekane Murga. Medikuntzan doktorea eta Kardiologian espezialista da. Asistentzia-lana Basurtuko ospitalean egin du. 2017an Plangintza, Antolamendu eta Ebaluazio Sanitarioko zuzendari izendatu zuten.
2019ko martxoan Osasuneko sailburu izendatu zuten, orduko sailburu Darponek dimisioa eman zuelako Osakidetzaren Lan Eskaintza Publikoan izandako irregulartasunengatik. Bere agintaldia bere aurrekoak ezarritako eta Berraondok zuzendutako jarraibideei jarraitzea izan da.
Pandemiaren kudeaketa nabarmen hobetu daiteke. Ziur asko, gertakaririk larriena Aholku Batzordea baztertzea eta orduko Osasuneko sailburuorde Berraondo buru izango zuen Zuzendaritza Batzordea sortzea izan zen, horrek ekarri dituen ondorio guztiekin. Epidemiologo zirkunstantzial baten izendapena, jarduera iragankorrekoa, blog honetan aipatu da eta post honetan ere aipatuko da.
Murgak protagonismo mediatikoa izan nahi zuen, lehen bozeramailea, Mikel Sánchez, Zuzendaritza Batzordeko kidea eta egungo Plangintza, Antolamendu eta Ebaluazio Sanitarioko zuzendaria, erretiratuz. Bere agerraldien ezaugarri nagusiak komunikatuen irakurketa traketsa eta pandemiari buruzko galderei erantzuteko irizpide propiorik eza ziren, ehunka euskal herritar akabatzen ari baitzen, batzuetan iruzkin friboloak eta desegokiak eginez. Pedro Sanchezek maskarak erabiltzeari buruz egindako galderen aurrean, covid izango zuela esan zuen.
Murgak maskarak saldu zizkien Nafarroari eta Galiziari pandemiaren hasieran, Zuzendaritza Batzordeak gaizki aholkatuta, 2009ko A gripearen pandemian Inclanekin (Osasun kontseilari ohia, gaur egun Quirón Salud elkarteko kidea) gertatuko zen gauza bera gertatuko ote zen beldur. Bertan, kargua utzi baino egun batzuk lehenago, 60 milioi maskara eta 49,5 milioi latexezko eskularru pare erosi zituen urgentziaz, 4.1 milioi euroko gastuarekin, eta soberakinak 54.000 euroan jarri ziren enkantean.
Garitanoren izendapenak, antzeko prentsak aditu handi gisa goraipatua, sailburu kargutik kendu zuten arte baino ez zuen iraun. Epidemiologian Araban erizaintzako koordinatzailea izatea beste esperientziarik ez zuen kasuak kudeatzen zituen erizain batek ordeztu zuen fitxaketa distiratsua.
Badirudi gaitasunik ezagatik kargutik kendutakoen argumentuan dagoela, hau da, pazienteengana itzuli nahi dutela, benetan egiten dakitena egitera. Hau da, Peterren Printzipioaren antidotoa hartu: “zapataria zure oinetakoei”.
Baina hau tranpa bat besterik ez da jendea nahasteko. Helburua lanpostu eroso eta ondo ordaindua lortzea izaten da. Kargua utzi ondoren, merezitako oporrak hartu zituen eta birziklatze-ikastaro bat egin zuen. Ez zen Basurtura sartu, eta, azkenean, bere neurrira egindako bulego berri bat eman zioten, egindako zerbitzuengatiko ordainketa gisa
Orain, Murgak farmazia-industriarekin lotutako bere saileko jardueretan parte hartzen du.
Ignacio Garitano. Familia eta Komunitate Medikuntzako mediku espezialista, Epidemiologiako masterra eta Ginekologia eta Obstetriziako espezialista kargutik kendu zuten, bederatzi hilabeteko jardueraren ondoren, Osasun Sailetik aldentzearen arrazoiei buruzko zalantza baino gehiagorekin.
Conocedor del argumentario del cesado declaró:
Esan duenez, gaurkoa bere azken agerraldia da eta Osakidetzan duen lanpostura itzuliko da Arabako Unibertsitate Ospitalean. “Erabaki zaila izan da, arrazoi pertsonal eta profesionaletan oinarrituta”, adierazi du, eta adierazi du bere nahia dela jarduera klinikoan sartzea eta pazienteekin berriro harremanetan egotea, “Osasun Sailean lan epidemiologikoari eskainitako bederatzi hilabeteren ostean”.
20 Minutos. 2020/12/21.
Espero zen bezala, ez zen bere jarduera klinikoan sartu, ezta pazienteekin harremanetan jarri ere. BioAraban ikertzen du.
Gotzone Sagardui. Gaur egun, Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburua da, baina kargu horretan emandako egunak zenbatuta dauzka.
Sagardui Medikuntzan lizentziaduna da, baina ez dago bere ariketari buruzko daturik, ezta asistentziarekin duen loturarik ere. Hainbat diziplinatan trebatu da, hala nola Laneko Arriskuetan eta Teologian. Badirudi EAJren txartelak jasan duela bere lan-jarduera guztia. Nola izendatu zintuzten sailburu? Zalantzarik gabe, bere familia-ingurunea erabakigarria izan da. Senarra, Iñigo Apellaniz, Laneko Medikuntzako mediku espezialista eta Metro Bilbaoko Prebentzio Zerbitzuko burua da. Bilboko alkate eta Eusko Jaurlaritzako sailburu ohi Aburtorekiko hurbiltasuna agerikoa da. Haren koinatua, Alfonso Apellaniz, Laneko Medikuntzan espezialista eta Segurtasun Saileko (Ertzaintza) Laneko Prebentzioko Zerbitzuko burua ere bada.
Gotzone Sagardui. Actualmente es consejera de Salud del Gobierno Vasco, pero sus días en este cargo los tiene contados.
Curriculum ofizialak zerrendatzen duenez, Sagardui UPV/EHUko karrerako funtzionarioa izan da, Leioako GUFEren zentroko asistentzia-arduraduna, Lanbideko Lan Aktibazioko zuzendaria, Eusko Legebiltzarreko legebiltzarkidea, Bilboko Udaleko Alkatetzako, Ekonomiaren Garapeneko eta Gobernu Oneko zinegotzia, Gobernantzako eta Proiektu Estrategikoetako zinegotzia, Bilboko Udaleko lehen alkateordea eta alkateordea, sailburu izendatu aurretik.
Sailburu karguan, Osakidetza desegiteko eta osasun-laguntza pribatizatzeko prozesuarekin jarraitu du. Ondoren, Euskal Autonomia Erkidegoko Osasungintzan “kultura-aldaketa” kontzeptua sortuko da: Lehen Mailako Arreta pobretzea, telemedikuntza ezartzea (teorian) aurrez aurreko arreta mugatzeko aitzakia gisa, medikurik gabeko osasun-zentroak, medikurik gabeko EAG eta medikurik gabeko osasun-garraioa.
Iturriek ondo informatuta diote bere etorkizuna Mutualian dagoela. Bere ahaidetasuna eta irabazi-asmorik gabeko enpresa-elkartea dela dioen erakunde horri egin dizkion mesedeak lotuta, hipotesi onargarria dirudi. Laster jakingo dugu.
Ziur asko, postu garrantzitsuak eta arduratsuak bete dituzten pertsona horiek ez dira historiara pasatuko, eta Azkunarekin duela 30 urte baino gehiago hasi zen dispositiboaren beste engranaje bat izango dira, Euskal Osasuna pribatizatzea helburu duena, aseguramendu medikoko enpresen onurarako.
Ez dugu utziko.