Laurence J. Peter Kanadako pedagogo ospetsua izan zen, Kaliforniako Hegoaldeko Unibertsitateko irakaslea, eta Peterren Printzipioagatik igaro da gerora. Printzipio horrek ezartzen du sistema hierarkiko orotan enplegatuek gora egiteko joera dutela, gaitasunik eza handiagoa izan arte. Mende erdi baino gehiago igaro da argitaratu zenetik, eta pandemian ikusi dugu oraindik indarrean dagoela. Administrazioan duen estatusa handitzearen ondoriozko…
Pandemiek ondorio onuragarriak dituzte batzuentzat. 2021eko urtarrilean, COVIDaren aurkako txertaketa zentro soziosanitarioetan soilik hasi zen, baina ez zentro sanitarioetan. Asmoa logikoa zen, ahulenak babestea, kopuru handian hil ziren adinekoak. Basurtuko ospitaleko gerentea izan zen txertaketa espuria horren onuradun nagusietako bat. Eman ziren txertoak zentro soziosanitarioetarako ziren, eta Basurtuko ESIan jasotzen ziren. Txertaketa-kanpaina horren logistikaren arduraduna…
Pandemiaren hasiera zen. Murga sailburua kezkatuta zegoen, Gaixotasun Infekzioso Berrien Kontseilu Aholku-emaileko adituak baztertu eta horren ardura hartuko zuen Zuzendaritza Batzorde bat izendatu ondoren bazekielako zerbait falta zitzaiola. Datu estatistikoak nituen, behar bezala erabiltzeko beharrezkoak direlako. Mark Twainek esan bezala, hiru gezur mota daude: gezurrak, gezur handiak eta estatistikak. Estatistikak bai, baina ez epidemiologo bat…
Imajinatu ospitale bateko larrialdietan zaudela eta guardiako zirujauak esan dizu peritonitisa duzula eta lehenbailehen egin behar da ebakuntza. Demagun: kirofanora sartzean, ez duzula ikusten artatu zaituen zirujauak, eta beste mediku bat ikusten duzula ebakuntza egiteko prestatua. “Zuk operatuko nauzu?” galdetzen diozu. Medikuak baietz erantzun dizu. Kezkatuta, berriro galdetzen diozu: “baina nor zara zu?”. Medikua, lasai…
“Lehen Mailako Arreta, lehenengoa” ia erabilerarik gabeko leloa da. Izan ere, Eusko Jaurlaritzako Osasun Sail guztiak EAJk kudeatu ditu (Rafael Bengoaren aldia izan ezik, 2009tik 2012ra), eta lelo hori bete gabeko nahia izatea lortu dute. Murrizketa sistematikoen ondorioz, orain lehen mailako arreta osasun publikoaren ahizpa pobrea da, zalantzarik gabe. Proiektu pribatizatzaile hori duela 30 urte…